نگاه کالایی به زن خواه در حوزه فرهنگ و خواه از بعد حقوقی، مهمترین چالش موقعیت زنان بويژه زن مطلقه است. این پدیده تالی حلقههای تودرتوی زنجیره ای از نگرش و کارکردهای کهن نسبت به موقعیت زنان است كه هنوز نيز ادامه دارد.
به گزارش عطنا، علی طایفی که دارای مدرک فوق لیسانس جامعهشناسی از دانشگاه تهران است، یادداشتی درباره نگاه کالایی به زن و بحث مالکیت زنان در کانال تلگرامی خود نوشته که در متن کامل این نوشته در پی میآید:
نگاه کالایی به زن خواه در حوزه فرهنگ و خواه از بعد حقوقی، مهمترین چالش موقعیت زنان بويژه زن مطلقه است. این پدیده تالی حلقههای تودرتوی زنجیره ای از نگرش و کارکردهای کهن نسبت به موقعیت زنان است كه هنوز نيز ادامه دارد. بی تردید علاوه بر بحث آموزش و تغییر نگرشها، گسترش خواسته یا نا خواسته میزان طلاق در جامعه، اشتغال و افزایش میزان آگاهی زنان و دختران از حقوق خود، افزایش مشکلات اقتصادی و نابسامانی در خانوادهها، تغییر قوانین و نگاه قانونگذار به مسئله و نقش و کارآیی دولت در دفاع از حقوق یک زن خواه مجرد، متاهل و مطلقه از دیگر سازوکارهای مهم تغییر اين وضعیت و كالايي شدن موقعيت زن در جامعه است.
طلاق به عنوان گسستن از یک پیمان در نهاد خانواده، نیازمند همسویی سایر گسستگیهایی است که میتواند مکمل و همسو با آن باشد نظیر گسستن از وابستگی به نفقه، وابستگی به حمایت مردان خانواده پدری. این مهم نیز با عدم وابستگی فرد به فرد دیگر و با تامین نیاز و حقوق فردی زن مطلقه توسط دولت تامین میشود. دولت رفاه و مدرن در دنیای امروز که میزان طلاق در آن بسیار بيشتر بوده ولی آسیبها و برچسبهای منفی آن بسیار کمتر از کشوری چون ماست، مهمترین مدافع حقوق فردی شهروندان یک جامعه در مناسبات اجتماعی است.
نگاهی به لایحه حمایت از خانواده نشان میدهد که نگرش موجود هنوز با عینک نزدیک بیني به مسائل مینگرد و توان تحلیل مسائل گریز ناپذیر و پیش روی خود نظیر طلاق را ندارد و بجای اندیشه پیرامون آن به اندیشه چند زنی میپردازد! اندیشه مردخواهانه و در راس آن پدرسالارانه، بعنوان قیم همه افراد یک جامعه، خود را عقل مطلق فرض کرده و غافل از توان درک کوچکترین مسائل، فقط آنها را به زیر فرش میکشاند. نسل کنونی دغدغه نسل آتی را ندارد.
دولت رفاه به دلیل چرخشی بودن آن دائما بازسازی و بازآفرین میشود ولی دولتهای توتالیتر و موروثی خواه با شاه یا شیخ، توان نگاه به آینده را ندارد و اصولا آنرا ضروری نمیپندارد.
*علي طايفي، جامعهشناس و استاد دانشگاه در سوئد